De initiatiefnemers van Cirkant (destijds ’t Neerhof) wilden begin jaren ’80, in het landschap van de toen nog bijna uitsluitend residentiële opvang in de bijzondere jeugdzorg, een meer doelgerichte en contextueel ingebedde hulpverlening uitbouwen met aandacht voor emancipatorische en participerende processen.
Een voornemen dat ons al die jaren dwingt om in beweging te blijven: uitbouw van reguliere afdelingen, innoverende projecten, infrastructuuraanpassingen, bouwen en verbouwen, technologische ontwikkelingen, …
En… we vinden het nog leuk ook.
Heel deze dynamiek wordt gedragen door een gedreven medewerkersploeg, door een enthousiasmerende raad van bestuur en door een ruime sympathisantenkring. Samen werken we dag na dag verder aan de uitbouw van een deskundig aanbod voor de meest kwetsbare doelgroepen binnen het ruime landschap van jeugdhulpverlening en herstelgerichte afhandeling.
Benieuwd hoe we het verhaal van Cirkant jaar in - jaar uit verder schrijven? Dan nemen we je stapsgewijs graag mee terug in de tijd ...
2021
De werkvorm Signs of safety (SofS), al langer als methodiek in onze contextbegeleidingen ingezet, krijgt vanaf januari 2021 een autonomer plek via een uitbreiding met 6 plaatsen.
De Trefplaats Jeugdhulp Kempen kan zijn werking verruimen naar het ganse arrondissement waardoor ook Cirkant hiervoor een extra medewerker kan inzetten.
In september dienen we na een jaar werken hieraan ons zorgstrategisch plan Cirkant(t)elt 2020 - 2030 in bij het Agentschap Opgroeien. Het licht onze hele werking door, de focus in functie van het in te dienen VIPA dossier ligt op een vernieuwde kleinschaliger en gedifferentieerder werking van het verblijf in Ciris.
2019 - 2020
Begin 2019 starten we samen met andere partners Jeugdzorg in de regio een nieuwe werkvorm in het aanbod voor Jong-volwassenen: Kleine wooneenheden. In Turnhout bouwen we samen met Ter Loke de Metgezel uit voor in totaal 4 jongeren waarvan Cirkant 2 begeleidingen opneemt.
Het team Crisishulp aan huis kan zijn werking versterken met een uitbreiding voor 6 begeleidingen per jaar die flexibel inzetbaar zijn: korte interventies, korte crisisbegeleidingen tot de 4 weken begeleidingen CaH.
CAFT kan via een projectformule het “positief project” uitwerken en inkantelen in het aanbod van afhandelingsvormen na de invoering van het nieuwe jeugddelinquentiedecreet. Binnen ditzelfde decreet ontstaat er ook in kader van contextbegeleiding een nieuwe module: delictgerichte contextbegeleiding, als maatregel door de jeugdrechter opgelegd aan jongeren die ofwel uitstromen uit GI, ofwel opgelegd zonder dat er verblijf aan voorafging. Ons CANO mobiel team kan ism met het provinciaal lerend netwerk ook 2 begeleidingen opnemen.
Onze werking school-time-out wordt omgevormd tot NAFT (sept.2019 - naadloze flexibele trajecten), waardoor ism met Arktos in de Kempen aanbod op het snijvlak onderwijs - welzijn flexibel inzetbaar wordt: individuele trajecten met jongeren, met een klasgroep, met leerkrachten, … op maat in aanbod en intensiteit.
2020 wordt het corona jaar, hetgeen ons dwong om onvoorbereid in te zetten op blended werken, telewerk afwisselen met wandel-bezoeken, mekaar online ontmoeten zowel in teams als met cliënten, verblijf corona veilig organiseren, … bijzondere tijden die ons heel wat leerden op technisch IT vlak, maar ook op menselijk vlak en belang van ontmoeting. Doordat deze periode ook van gezinnen en jongeren die het moeilijk hebben heel wat vroeg, zette de overheid in op een aantal tijdelijke projecten onder de noemer: Zorgen voor morgen. In Cirkant betekende dit een uitbreiding in het crisisteam, extra ondersteuning voor verblijf, uitbreiding delictgerichte contextbegeleiding na een kortverblijf in de GI.
In Cirkant trappen we in april 2020 met alle medewerkers Cirkant(t)elt 2020 - 2030 af met een Kick-off en de oprichting van een trekkersgroep. Dit traject zal zich richten op 3 grote luiken: ons zorgaanbod voor de komende jaren (opmaak zorgstrategisch plan), een aangepaste organisatiestructuur, en vernieuwde infrastructuur (bouwproject voor Ciris in Arendonk en verbouwproject centrale diensten in Turnhout)
2017 - 2018
In april 2017 breiden we de gedeelde trajecten voor uitstroom GI uit van 3 naar 6 plaatsen en de Positieve Heroriëntering krijgt er ook 4 plekjes bij.
Ons Mobiel punt verhuist naar de mooi gerenoveerde vroegere residentie in de Patriottenstraat, waar we al onze mobiele werkingen terug onder 1 dag kunnen samenbrengen.
In het voorjaar 2018 finaliseren we bestuursmatig de fusie tussen Ciris en Cirkant. Dankzij het inhoudelijk innovatief traject dat hieraan vooraf ging, was er zowel binnen de directie als in de dagelijkse werking tussen afdelingen reeds heel wat weg afgelegd en kon ons bestuur in zijn nieuwe samenstelling nu ook dit niveau borgen.
Een belangrijke stap in intersectorale samenwerking Integrale Jeugdhulp is de opstart van de Trefplaats Jeugdhulp Kempen - 1 gezin - 1 plan, in september 2018. Cirkant was mee inhoudelijk trekker voor dit vernieuwende concept van laagdrempelige hulp binnen een intersectoraal samengesteld team.
2015 - 2016
Begin 2015 verhuizen CANO Leefhuis, CANO Studiowonen en Cantel (eindelijk!) naar de Steenweg op Oosthoven. Zodra de zon het ons toeliet hebben we deze verhuis, samen met 32 andere redenen om te f33sten, op typisch Cirkantse wijze gevierd met velen.
Ondertussen kondigde 2015 zich aan met heel wat inhoudelijke uitdagingen. Het innovatief project van onze CAFT rond 'herstelbemiddeling in conflictsituaties' was nog niet afgerond of de ontwikkelde methodiek werd warm onthaald en (op vraag) ingezet door onze medewerkers van DOTT.
De eerste grote tekenen van de vluchtelingencrisis begin 2015 gaven vorm aan een nieuwe projectoproep van Fedasil. Hoewel we ons project "Autonoom wonen voor NBBM (EVF)" in juni 2015 na 5 jaar moesten stopzetten, zijn we blij dat we in januari 2016 al opnieuw onze schouders onder een aangepast project voor de doelgroep Niet-Begeleide Minderjarige Vluchtelingen (NBMV) mogen zetten. Het "Ondersteuningsnetwerk NBMV Kempen" wordt opgestart i.s.m. Welzijnszorg Kempen en Pleegzorg Provincie Antwerpen.
Ook binnen andere werkvormen ontstaat verdere differentiatie en uitbreiding.
Zo starten we begin 2015 met de werkvorm Positieve Heroriëntering, 6 begeleidingsplaatsen voor een kortdurend netwerk ondersteunend aanbod.
Cirkant mag als partner in het CANO-samenwerkingsverband, vanaf januari 2016 ook 3 bijkomende modules Hoog intensieve Contextbegeleiding organiseren. Deze zijn specifiek gericht op jongeren die in Gemeenschapsvoorzieningen verblijven en waarbij via gedeelde trajecten (met GI en context) reeds tijdens het verblijf intensief een uitstroom uit de GI wordt voorbereid.
Bovendien ontstaan vanuit de samenwerking in het innovatieve project met Ciris, 6 nieuwe modules Laag intensieve Contextbegeleiding die worden ingezet voor de doelgroep 'gezinnen met jongere kinderen', waarbij er sprake is van ernstige verontrusting en dreigende uithuisplaatsing.
Heel wat uitdagingen dus om 2016 mee te beginnen! En dan hebben we het nog niet gehad over de problematiek van ' slachtoffers tienerpooiers' ... ook dat thema zal een vervolg krijgen.
2013 - 2014
Terwijl de betonmolens volop draaien op de Steenweg op Oosthoven wordt Cirkant gevat in de historische omslag die de Vlaamse jeugdzorg begin 2013 maakt. Het nieuwe decreet Integrale Jeugdzorg organiseert het hulpaanbod voor jongeren en gezinnen in problematische leefsituaties voortaan op een modulaire en intersectorale manier. De uitgangsprincipes leunen sterk aan bij onze visie. Maar de reorganisatie vraagt zowel sectoraal als in ons eigen Cirkant, zorgvuldige opvolging en permanente bijsturing. We bewegen met een groot stuk van ons aanbod in een ijltempo van de vertrouwde bijzondere jeugdzorg met toegangsticket naar het rechtstreeks toegankelijk hulpaanbod. Voortaan zijn we Cirkant - Organisatie voor contextuele jeugdzorg.
Eveneens in deze nieuwe modulaire beweging vonden onze projecten PEL en PAT een definitievere erkenning als module ondersteunende begeleiding (DOTT - dienst ondersteunende trajecten Turnhout).
In Vlaanderen wordt in 2014 ook een beperkt uitbreidingsbudget vrijgemaakt om (o.a.) in de residentiële jeugdzorg de wachtlijsten wat bij te sturen. Acht bijkomende verblijfplaatsen en de daaraan verbonden modules laag intensieve contextbegeleiding in ons arrondissement worden aan Cirkant toegewezen. Daarmee bouwen we een nieuwe adolescenten unit uit voor jongens en meisjes (Cantel), met de uitdaging een begeleidingsconcept te ontwikkelen dat zorgvuldig aansluit bij de begeleidingsnoden van vandaag.
Ondertussen hebben we na verkennende gesprekken voorheen, een innovatief project Cirkant - Ciris ingediend met als bedoeling binnen de werking van Ciris (vroegere St - Isabella verbonden aan OCMW Arendonk) het contextueel werken in hun verblijfswerking verder te ontwikkelen en implementeren. Tijdens de periode van dit innovatief project gaan teams samenwerking, zullen directie en teambegeleiders hun werking met elkaar verbinden, zal kwaliteitsdenken uitgewisseld worden, zullen gezamenlijke vormingstrajecten gelopen worden, … allemaal met als bedoeling uiteindelijk tot een bestuurlijke fusie te komen tussen de 2 organisaties.
2011 - 2012
Eind 2011 neemt Cirkant de medewerkers van het time-outproject TOPart onder haar vleugels. En om nog meer op maat van onze cliënten te kunnen werken, kunnen we in het voorjaar van 2012 een uitbreiding Kortdurende Thuisbegeleiding opstarten.
2009 - 2010
Jaren van onderhandelen en nieuwe projecten ... Op 1 januari 2009 wordt vzw Riedhove geïntegreerd binnen Cirkant met de bedoeling om, na de geplande stopzetting van de activiteiten van het gezinstehuis, de capaciteit om te bouwen naar een dienst crisishulp aan huis (CaH). CaH Kempen start haar werking in september 2009. Crisishulp aan Huis biedt een snelle, gerichte en intensieve thuisbegeleiding bij ernstige crisissituaties voor gezinnen in het arrondissement. Hiervoor wordt intensief samen gewerkt met het Crisismeldpunt -18 Kempen. Omdat al onze locaties nokvol zitten, wordt op de Steenweg op Oosthoven een huurhuis omgevormd tot een aangename bureaulocatie voor de kersverse dienst. Tegelijkertijd verhuizen directeur en centrale diensten mee naar deze nieuwe stek… Niet toevallig trouwens, want vlak voor de eindejaarswissel 2009-2010 wordt het aanpalend pand door Cirkant aangekocht om te verbouwen tot nieuwe residentie voor onze CANO-meiden. Ons bouwproject kan eindelijk van start. De bouwplannen worden getekend en hertekend; de financieel-technische fase van het VIPA-dossier start op.
Intussen staat de inhoudelijk werking uiteraard niet stil. Op 1 januari 2010 gaat het project ‘Druglink Antwerpen’ van start: ten behoeve van gans de provincie Antwerpen en dus concreet voor de 3 arrondissementen Antwerpen, Turnhout en Mechelen wordt een intensieve samenwerking uitgetekend tussen de private voorzieningen bijzondere jeugdzorg en 3 CGG’s (Centra Geestelijke Gezondheidszorg) ifv intensieve zorg voor jongeren met een ernstig druggerelateerd probleem.
Op 1 juni 2010 start, in de schoot van onze dienst Begeleid Zelfstandig Wonen, het Mobiel Project voor Niet Begeleide Buitenlandse Minderjarigen’: een cofinanciering tussen de Vlaamse overheid en het ESF-fonds, beheerd door Fedasil om binnen onze regio specifieke, mobiele begeleiding op te zetten voor minderjarige asielzoekers of alleenstaande buitenlandse jongeren.
2007
In februari 2007 wordt het ingediende Zorgstrategisch Plan van Cirkant door de VIPA-commissie goedgekeurd. De realisatie van het masterplan en de financieel technische fase hangen af van de aankoop van een geschikte bouwgrond of een te renoveren pand om de CANO-residentie in te planten: de zoektocht kan beginnen…
In april 2007 komt de langverwachte uitbreiding van onze HCA-dienst. CAFT kan op kruissnelheid de 5 afhandelingvormen (herstelbemiddeling / gemeenschapsdienst / leerprojecten / hergo / ouderstage) in het gerechtelijk arrondissement Turnhout aanbieden met een uitgebreidere ploeg medewerkers. De ouderstage zal in Vlaanderen niet lang stand houden en wordt eind 2008 in alle provincies - en dus ook bij ons - terug stop gezet.
De uitbreiding van CAFT zorgt voor nieuwe huisvestingsproblemen voor onze diensten PAT, CAFT en Schooltime-out. Los van het lopende bouw- en verbouwproject wordt in november 2007 de akte ondertekend tot aankoop van een huis op de Merodelei 116 waar deze drie afdelingen in juni 2008 hun intrek nemen.
2004 - 2006
Wanneer Cirkant in 2004 de opportuniteit krijgt om een klein gezinstehuis dat zijn werking stopzet over te nemen, wordt de beschikbare residentiële capaciteit resoluut omgebouwd in ambulant begeleidingsaanbod, waardoor Cirkant Thuisbegeleiding uitgroeit naar een dienst met 32 capaciteitsplaatsen. Het Ambulant Begeleidingspunt gaat voor methodiekverruiming: aandacht voor niet begeleide buitenlandse minderjarigen; uitbouw van een ouderwerking; implementeren van projecthulpverlening.
Op de kruising Welzijn en Onderwijs krijgt Cirkant in september 2006 financiële middelen om, ten behoeve van alle secundaire scholen in het arrondissement Turnhout, langdurige time-outprogramma’s te organiseren voor scholieren die owv regelovertredend gedrag dreigen uitgesloten te worden uit de school. De piepkleine dienst Schooltime-out gaat van start, enthousiast gepatroneerd door het PAT-team.
Constante groei en innovatie gaan niet zelden gepaard met nieuwe huisvestingsvragen. De raad van bestuur beslist bij de Vlaamse overheid een VIPA-plan in te dienen tot subsidiëring van een bouw- en verbouwproject in 2 fasen: de bouw van een nieuw residentieel centrum voor adolescenten in Turnhout en nadien de verbouwing van de huidige residentie tot ambulant centrum.
2002 - 2003
Een groeiende organisatie vraagt ook een dynamische kijk op uitstraling. Tijdens onze 20-jarige viering in 2002 kiest de vereniging voor een gezamenlijk gedragen naamsverandering: vzw Cirkant… als symbool voor een organisatie die op zoek wil blijven gaan naar een dynamisch evenwicht tussen voelen en denken, proces en taak, warmte en structuur, de balans tussen cirkel en vierkant.
Om te vermijden dat protestgedrag binnen onze eigen hulpverleningskaders zou leiden tot het stopzetten van de begeleidingsrelatie, wordt in 2003 gestart met een intern geïntegreerd time-outprogramma voor adolescenten. Onze eigen time-outmedewerker kan kort op de bal zorgen voor een alternatief kortdurend herstelprogramma en probeert zo een nieuwe breuk te vermijden en het hulpproces te continueren.
2000 - 2001
Eind 2000 komt een wel bijzonder clubje samen: 4 Vlaamse voorzieningen, waaronder ’t Neerhof, bespreken hun methodische knowhow rond de doelgroep van jongeren waar zij zich sinds jaren voor engageren. Het CANO-concept wordt ontwikkeld, residentiële hulpverlening wordt hertekend in een meer flexibel en geschakeld hulptraject: individueel aanbod, sterk contextueel aanbod, dagbesteding, ervaringsprojecten, telkens op maat in te zetten, met verblijf als ondersteunende schakel.
De overheid erkent de mogelijkheden van het flexibel kader van de CANO-methodiek en implementeert de zgn. GKRB-projecten: een specifiek in tijd gelimiteerd aanbod voor uitstroomjongeren uit de gemeenschapsvoorzieningen. GKRB-Cirkant engageert zich om jaarlijks 11 jongeren na uitstroom uit de gemeenschapsvoorziening van Beernem verder te begeleiden.
Jaren '90
Midden jaren ’90 verhuizen het Leefhuis en TCK van 't Neerhof naar hun nieuwe stek in de Patriottenstraat, hartje Turnhout.
Intussen ligt de methodische uitbouw van de organisatie niet stil. Het idee groeit om de methodiek begeleid wonen - tot dan uitsluitend toegankelijk voor uitstroomers uit residenties - open te trekken en een zelfstandige dienst BZW te vestigen. In december 1990 start het 'Centrum Begeleid Wonen Kempen' met een capaciteit van 12 begeleidingen voor jongens en meisjes vanaf 17 jaar die zelfstandig (willen) wonen ergens in het arrondissement.
Onze contextuele visie motiveert het team om nog intenser te focussen op begeleiding van het hele gezin in hun eigen thuismilieu. In juli ’91 krijgt de vzw de goedkeuring voor 9 thuisbegeleidingen in onze regio onder de naam ‘Centrum Gezins- en Jongerenbegeleiding Kempen’.
De ambulante afdelingen Begeleid Zelfstandig Wonen en Thuisbegeleiding groeien in de tweede helft van de jaren ‘90 uit tot volwaardige voorzieningen met elk een capaciteit van 16 begeleidingen. Opnieuw komt de krappe huisvesting op de agenda van de raad van bestuur. Begin ’98 koopt de vzw een huis in de Gildenstraat in Turnhout, met veel vrijwillige handen bouwen we het pand om tot een comfortabele werkplek voor de medewerkers en een huiselijke ontvangststek voor de cliënten.
Intussen wordt door ’t Neerhof in samenwerking met 2 andere Vlaamse partners en een Nederlandse stichting een Europees gesubsidieerd Project Ervaringsleren (PEL) ontwikkeld. Jongeren die vastlopen in de reguliere hulpverlening krijgen een traject aangeboden waarbij ze via prestatiegerichte projecten uitgedaagd worden om hun eigen grenzen te verleggen en terug aansluiting te vinden bij context en samenleving.
Vanuit dezelfde visie start nog in datzelfde jaar ’98 onze Projectendienst PAT met een experimenteel aanbod om adolescenten, binnen hun gezinscontext, een doe- en ervaringsgericht hulpverleningstraject aan te bieden.
Intussen ontwikkelt zich in Vlaanderen het herstelgericht denken voor minderjarige delict plegers. Begin december 1999 start in het gerechtelijk arrondissement Turnhout onze eigen 'CAFT' op (Constructieve Afhandeling Feiten Arrondissement Turnhout).
1985
In 1985 krijgt ’t Neerhof een bijkomende erkenning voor de werkvorm ‘begeleid wonen na opname’. Daarnaast willen we een ‘tussenhuis’ beginnen met meer autonomie voor adolescenten en een gerichte begeleiding naar zelfstandigheid. Het idee wordt gehonoreerd met in januari ‘86 een capaciteitsuitbreiding tot 15 jongeren en de opstart van één van de eerste Vlaamse TCK’s (Trainingscentrum voor Kamerwonen), iets waar we nog steeds trots op zijn.
De gedecentraliseerde woonaccommodatie van het Leefhuis en TCK zorgen echter voor organisatorische problemen. Ons eerste bouwproject ‘onder één dak!’ gaat van start. Dankzij een opleidingsproject voor laaggeschoolden kan de ruwbouw bijna kosteloos worden opgetrokken. De volledige afwerking wordt gerealiseerd met vrijwillige inzet van plaatselijke firma’s en vele sympathisanten.
1982
In september 1982 gingen we van start met ’t Neerhof', een kleinschalig verblijf voor 6 jongeren in een oud herenhuis in Oud-Turnhout. Geld was er niet, enthousiasme des te meer. Vrijwel onmiddellijk na de opstartfase werd bewust gekozen voor een doelgroep die binnen de toenmalige jeugdbescherming moeizaam een aanbod vond: adolescente meisjes met vergaand protestgedrag. Door methodisch in te gaan op de mogelijke functies van dit probleemgedrag én hierbij verbinding te leggen met het thuismilieu werden verrassende resultaten bereikt. Het kleine Neerhof werd een proefstation voor de eerste pogingen tot een meer contextuele hulpverlening.